We are able to provide you with location based services. Allow your browser to share your location, and enjoy our services :)
ΤΑ ΣΗΜΕΙΑ ΜΟΥ
Διαχειριστείτε τα σημεία σας
ΟΙ ΦΩΤΟ ΜΟΥ
Διαχειριστείτε τις φωτογραφίες σας
ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΜΟΥ
Χρησιμοποιήστε τον RSS Reader του topos
Λίστα Ενημέρωσης
Καταχωρηθήτε για να λαμβάνετε ενημερώσεις από εμάς Το email σας είναι...
Εγγραφή/Διαγραφή
Facebook
Δημοφιλή Μέρη
Το Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου είναι από τα πιο μεγάλα και αξιόλογα μουσεία στην Ελλάδα και ένα από τα σημαντικότερα στην Ευρώπη. Τα εκθέματά του περιλαμβάνουν αντιπροσωπευτικά δείγματα από όλες τις περιόδους της κρητικής προϊστορίας και ιστορίας, που καλύπτουν περίπου 5.500 χρόνια, από τη νεολιθική εποχή μέχρι τους ρωμαϊκούς χρόνους. Κυρίαρχη θέση, όμως, στις συλλογές του κατέχουν τα μοναδικά αριστουργήματα της μινωικής τέχνης, την οποία μπορεί κανείς να θαυμάσει σε όλη της την εξέλιξη. Η συλλογή με τις μινωικές αρχαιότητες είναι η σημαντικότερη στον κόσμο και το μουσείο δίκαια θεωρείται το κατ' εξοχήν μουσείο του μινωικού πολιτισμού.
Το κτήριο, όπου στεγάζεται, βρίσκεται στο κέντρο της πόλης και κατασκευάσθηκε μεταξύ των ετών 1937 και 1940, σε σχέδια του αρχιτέκτονα Πάτροκλου Καραντινού. Στην ίδια θέση κατά τη διάρκεια της βενετοκρατίας βρισκόταν η καθολική μονή του Αγίου Φραγκίσκου, που καταστράφηκε από σεισμό το 1856. Το κτήριο του μουσείου είναι αντισεισμικό και αποτελεί σημαντικό δείγμα του μοντέρνου αρχιτεκτονικού κινήματος στην Ελλάδα, βραβευμένο με έπαινο Bauhaus στο Μεσοπόλεμο. Κατάφερε να συνδυάσει τις σύγχρονες τότε τάσεις της αρχιτεκτονικής, λαμβάνοντας υπ' όψη το περιεχόμενο των αρχαιολογικών συλλογών, να εξασφαλίσει καλό φυσικό φωτισμό, με φεγγίτες από την οροφή και στο ψηλότερο μέρος των τοίχων, και να διευκολύνει την ελεύθερη κίνηση μεγάλων ομάδων επισκεπτών. Οι χρωματισμοί και τα υλικά κατασκευής, όπως και τα πολύχρωμα φλεβωτά μάρμαρα, παραπέμπουν στις τοιχογραφικές μιμήσεις ορθομαρμαρώσεων των μινωικών κτηρίων. Ο αρχιτέκτονας προέβλεψε, ακόμη, τη δυνατότητα μελλοντικών επεκτάσεων του μουσείου. Το κτήριο είναι διώροφο και διαθέτει εκτεταμένους εκθεσιακούς χώρους, εργαστήρια, σχεδιαστήριο, βιβλιοθήκη, γραφεία και ένα σπουδαίο τμήμα, την Επιστημονική Συλλογή, όπου φυλάσσονται και μελετώνται πολλά από τα ευρήματα. Στο μουσείο λειτουργούν, επίσης, πωλητήριο εκμαγείων μισθωμένο για λογαριασμό του Tαμείου Αρχαολογικών Πόρων, κυλικείο, καθώς και πωλητήριο δελταρίων και διαφανειών.
Το Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου έχει συγκροτηθεί ως Ειδική Περιφερειακή Υπηρεσία του Υπουργείου Πολιτισμού και έχει ως σκοπό την απόκτηση, αποδοχή, φύλαξη, συντήρηση, καταγραφή, τεκμηρίωση, έρευνα, μελέτη, δημοσίευση και κυρίως έκθεση και προβολή στο κοινό αντικειμένων που χρονολογούνται από τους απώτατους χρόνους της προϊστορικής εποχής έως την υστερορωμαϊκή περίοδο. Οργανώνει περιοδικές εκθέσεις, συμμετέχει σε εκθέσεις που περιοδεύουν στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, συνεργάζεται με άλλους επιστημονικούς και ερευνητικούς φορείς και φιλοξενεί ποικίλες άλλες πολιτιστικές δραστηριότητες.
Ιστορικό
Η πρώτη αρχαιολογική συλλογή δημιουργήθηκε στο Ηράκλειο το 1883, με πρωτοβουλία του Φιλεκπαιδευτικού Συλλόγου Ηρακλείου, ο οποίος, με πρόεδρο τον φιλάρχαιο γιατρό Ιωσήφ Χατζηδάκη, κατάφερε να εξασφαλίσει την εξουσιοδότηση της οθωμανικής κυβέρνησης για την ίδρυση της πρώτης «αρχαιολογικής υπηρεσίας›. Η συλλογή στεγάσθηκε σε δύο δωμάτια στην αυλή της μητρόπολης του Αγίου Μηνά και μέχρι το 1900 εμπλουτίσθηκε με δωρεές φιλάρχαιων πολιτών, με εξαγορές αρχαίων αντικειμένων και με τα ευρήματα των πρώτων μικρών ανασκαφών και περισυλλογών. Το 1900, με την έναρξη των μεγάλων ανασκαφών στο νησί, περιέλαβε τα πρώτα σημαντικά ευρήματα, ενώ ταυτόχρονα παραχωρήθηκε στη νεοσύστατη Κρητική Πολιτεία. Τότε μεταστεγάσθηκε σε τμήμα του κτηρίου των Στρατώνων, της σημερινής Νομαρχίας Ηρακλείου, με τη φροντίδα των πρώτων Εφόρων Αρχαιοτήτων, Ιωσήφ Χατζηδάκη και Στεφάνου Ξανθουδίδη.
Το 1904-1907 κατασκευάσθηκε η πρώτη μουσειακή αίθουσα, στη θέση όπου ήταν τα ερείπια της ονομαστής βενετικής μονής του Αγίου Φραγκίσκου, δίπλα στο Χουνκιάρ Τζαμί, ενώ το 1908, μετά την προσθήκη μίας δεύτερης αίθουσας, μεταφέρθηκαν εκεί οι αρχαιότητες. Το 1912, το μικρό αυτό κτίσμα πήρε τη μορφή κλασικιστικού κτηρίου με την προσθήκη της δυτικής πτέρυγας, σε σχέδια του αρχιτέκτονα W. Doerpfeld και του Γραμματέα της Αρχαιολογικής Εταιρείας Αθηνών, Παναγή Καββαδία. Το μουσείο σταδιακά περιέλαβε τα ευρήματα των μεγάλων ανασκαφών που διεξάγονταν σε όλο το νησί από Έλληνες και ξένους ερευνητές.
Η δόμηση του σημερινού κτηρίου, σε σχέδια του αρχιτέκτονα Πάτροκλου Καραντινού, ξεκίνησε το 1937 αλλά η έναρξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου έθεσε σε μεγάλο κίνδυνο τις συλλογές και το πολύτιμο περιεχόμενο του μουσείου, το οποίο διασώθηκε χάρη στις προσπάθειες του καθηγητή Ν. Πλάτωνα. Υπό την εποπτεία του ξεκίνησαν στις αρχές της δεκαετίας του 1950 οι εργασίες για την επανέκθεση και παρουσίαση των συλλογών και το 1952 το μουσείο επαναλειτούργησε προβάλλοντας και πάλι τους ανεκτίμητους θησαυρούς του. Ο τρόπος της παρουσίασης των εκθεμάτων βασίσθηκε στη χρονολογική εξέλιξη του μινωικού πολιτισμού και απηχούσε τόσο την ιστορία της ανασκαφικής έρευνας και των μεγάλων αποκαλύψεων, που έγιναν στις αρχές του 20ού αιώνα στο νησί (ανάκτορα Κνωσού, Φαιστού, Μαλίων, κ.ά.), όσο και τις θεωρίες που κυριαρχούσαν την ίδια περίοδο για την προϊστορία του αιγαιακού χώρου. Το 1962 το μουσείο απέκτησε με εξαγορά τη συλλογή του Κρητικού γιατρού Στυλιανού Γιαμαλάκη, η οποία εκτέθηκε σε αίθουσα του ορόφου. Το 1964 παραδόθηκε προς χρήση η νέα πτέρυγα του μουσείου και η έκθεση των αρχαιοτήτων ολοκληρώθηκε από τον τότε διευθυντή του, Στυλιανό Αλεξίου. Το 2000 το Μουσείο Ηρακλείου εμπλουτίσθηκε με τη συλλογή του Νίκου Μεταξά, τμήμα της οποίας πρόκειται να εκτεθεί σύντομα.
Επεμβάσεις στη μορφή του κτηρίου πραγματοποιήθηκαν το 1987, οπότε -με αφορμή τον εκσυγχρονισμό των ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων και την εγκατάσταση συστημάτων κλιματισμού, ασφάλειας και πυρασφάλειας- πραγματοποιήθηκαν αλλαγές στο φωτισμό των αιθουσών, με την κατάργηση του φυσικού φωτισμού της οροφής, με τη δημιουργία ψευδοροφής και με την εγκατάσταση συστήματος τεχνητού φωτισμού. Με το νέο έργο επέκτασης και εκσυγχρονισμού του μουσείου, που άρχισε το 2002, σε αρχιτεκτονικές μελέτες του Αλέξανδρου Τομπάζη, προβλέπεται η επαναφορά του φυσικού φωτισμού και νέες ηλεκτρομηχανολογικές εγκαταστάσεις (κλιματισμού, φωτισμού, ασφάλειας, πυρασφάλειας κλπ.). Παράλληλα προβλέπεται η δημιουργία νέας πτέρυγας αποθηκών βόρεια του κτηρίου, στη θέση των αποθηκών που κατεδαφίσθηκαν, ενώ στην ανατολική πλευρά του αιθρίου προβλέπεται η ανάδειξη των ερειπίων του ενετικού ναού του Αγίου Φραγκίσκου.
Εκθέματα
Το Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου ιδρύθηκε το 1908 για να στεγάσει τις πρώτες συλλογές κρητικών αρχαιοτήτων που έκτοτε εμπλουτίστηκαν με ραγδαίο ρυθμό. Το πολιτιστικό του απόθεμα καλύπτει περίοδο επτά χιλιετιών, από τη νεολιθική εποχή (7000 π.Χ.) έως τους ρωμαϊκούς χρόνους (3ος αι. μ.Χ.). Μετά από τις εργασίες ανακαίνισης των τελευταίων χρόνων που ολοκληρώθηκαν το Μάιο του 2014, η έκθεση καταλαμβάνει συνολικά είκοσι επτά αίθουσες. Οι συλλογές παρουσιάζονται πλέον με σύγχρονη μουσειολογική και μουσειογραφική αντίληψη, διαρθρωμένες χρονολογικά και θεματικά και συνοδευόμενες από εποπτικά μέσα και εισαγωγικά κείμενα.
Η περιήγηση της έκθεσης ξεκινά στο ισόγειο με τη μινωική συλλογή (Αίθ. Ι-ΧΙΙ), συνεχίζεται στον όροφο με τις μινωικές τοιχογραφίες (Αίθ. ΧΙΙΙ) και τους ιστορικούς χρόνους (Αίθ. XV-XXII) και ολοκληρώνεται στο ισόγειο με τη συλλογή γλυπτών (Αίθ. XXVI-XXVII). Σε ξεχωριστή ενότητα παρουσιάζονται στον όροφο οι ιδιωτικές συλλογές των Στ. Γιαμαλάκη και Ν.Θ. Μεταξά (Αίθ. ΧΧΙΙΙ), καθώς επίσης και η απήχηση του μινωικού παρελθόντος της Κρήτης στα αρχαία και σύγχρονα χρόνια (Αίθ. XIV, XXV).
Στις δώδεκα αίθουσες του ισογείου τα εκθέματα του λαμπρού μινωικού πολιτισμού, του πρώτου αστικού-ανακτορικού πολιτισμού σε ευρωπαϊκό έδαφος, παρουσιάζονται μέσα από θεματικές ενότητες που αναδεικνύουν τη συγκρότηση των πρώτων κοινοτήτων, την ανάδειξη ηγετικών τάξεων και την παγίωση της ανακτορικής ισχύος και ιεραρχίας, καθώς και τις μινωικές γραφές που αποτέλεσαν τη βάση του διοικητικού συστήματος. Η εξωστρέφεια των παραθαλάσσιων κρητικών κέντρων και η δημιουργία ποντοπόρων πλοίων ευνόησαν τη συμμετοχή σε δίκτυα ανταλλαγών, τις εισαγωγές και τη μεταφορά ιδεών ήδη από την προχωρημένη 3η χιλιετία π.Χ., ενώ εξασφάλισαν στην Κρήτη μια πρωτοπόρα θέση στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο κατά τον 16ο και πρώιμο 15ο αι. π.Χ. Η κυριαρχία των θαλασσοδρόμων Μινωιτών στο Αιγαίο που συνδέεται με τους αρχαίους μύθους για τον ημίθεο βασιλιά Μίνωα, μονάρχη του πολυδαίδαλου ανακτόρου της Κνωσού αποτελεί βασικό άξονα της έκθεσης. Παράλληλα, σε ειδικά αφιερωμένες αίθουσες εκτίθενται ευρήματα που σχετίζονται με τις θρησκευτικές τελετουργίες, τα αθλήματα, τις δημόσιες εκδηλώσεις, εκφάνσεις της ιδιωτικής ζωής και τα ταφικά έθιμα.
Η περίφημη μινωική τέχνη αναδεικνύεται μέσα από χιλιάδες εκθέματα. Ανάμεσά τους ξεχωρίζουν οι διάσημες Θεές των Όφεων από φαγεντιανή, το λίθινο ρυτό σε σχήμα ταυροκεφαλής, οι τοιχογραφίες του Πρίγκιπα των Κρίνων και των Ταυροκαθαψίων, το χρυσό Κόσμημα των Μελισσών, η Σαρκοφάγος της Αγίας Τριάδας, τα πολύχρωμα καμαραϊκά αγγεία, οι πινακίδες Γραμμικής Β από την Κνωσό, αλλά και ο αινιγματικός ενεπίγραφος Δίσκος της Φαιστού.
Στις αίθουσες του ορόφου που είναι αφιερωμένες στους Ιστορικούς χρόνους παρουσιάζεται η Κρήτη ενταγμένη πλέον στις πολιτισμικές και πολιτικές δομές του αρχαίου ελληνικού κόσμου. Δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην ίδρυση των Κρητικών πόλεων, καθώς και στη λατρεία στα οργανωμένα ιερά. Παράλληλα, τα ταφικά ευρήματα αποκαλύπτουν πεποιθήσεις και πρακτικές που σχετίζονταν με τη μεταθανάτια ζωή, ενώ ευρήματα όπως τα είδη καλλωπισμού, τα ψηφιδωτά και οι επιγραφές δηλώνουν την ευμάρεια και ανακλούν εικόνες της ζωής. Η νομισματοκοπία που αναπτύσσεται σε χωριστή ενότητα πιστοποιεί την ακμή των πόλεων και τη δραστηριοποίηση των Κρητών ως μισθοφόρων στην ανατολική Μεσόγειο.
Οι δύο αίθουσες των γλυπτών στο ισόγειο συνιστούν μια αυτόνομη ενότητα που λειτουργεί ανεξάρτητα από την υπόλοιπη έκθεση ως ένα είδος γλυπτοθήκης. Φιλοξενεί γλυπτά που καλύπτουν την περίοδο από τον 7ο έως τον 3ο αι. μ.Χ. Κυρίαρχη θέση έχουν τα αρχαϊκά γλυπτά που αναδεικνύουν την πρωτοπορία της Κρήτης στη δημιουργία της ελληνικής μνημειακής γλυπτικής, η οποία εμπνέεται από τη δωρική αυστηρότητα. Σειρά πορτραίτων των Ρωμαίων αυτοκρατόρων και ρωμαϊκά αντίγραφα γνωστών αγαλματικών τύπων της κλασικής αρχαιότητας υποδηλώνουν την ακμή του νησιού κατά τους ρωμαϊκούς χρόνους, όταν Γόρτυνα έγινε πρωτεύουσα της Ρωμαϊκής επαρχίας της Κρήτης και της Κυρηναϊκής.
Στον κήπο του Μουσείου σώζονται τα αρχιτεκτονικά κατάλοιπα του ενετικού μοναστηριού του Αγίου Φραγκίσκου που πιστοποιούν την ακμή της πόλης του Ηρακλείου κατά την περίοδο της Ενετοκρατίας.
1. ΣΥΝΤΟΜΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ
Πρωτολειτούργησε το 1890, όταν η περιοχή ήταν υπό την κατοχή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Εντάχθηκε στο Ελληνικό Φαρικό Δίκτυο το 1947. Κατά τη διάρκεια του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου παρέμεινε σβηστός και στα πλαίσια ανασυγκρότησης του Φαρικού Δικτύου, επαναλειτούργησε το 1949 με την τοποθέτηση προσωρινού αυτομάτου πυρσού ασετυλίνης μέχρι το 1957 όπου τοποθετήθηκαν νέα φωτιστικά μηχανήματα και λειτούργησε ως επιτηρούμενος με πηγή ενέργειας το πετρέλαιο. Το 1982 αντικαταστάθηκαν τα μηχανήματα πετρελαίου και λειτούργησε ως αυτόματος ηλιακός, με χαρακτηριστικό μία λευκή αναλαμπή ανά 10 δλ. και φωτοβολία 17 ν.μ.
2.ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΚΤΙΡΙΟΥ
Ισόγειος οικία αποτελούμενη από 1 διάδρομο, 3 υπνοδωμάτια, κουζίνα. Στην αυλή υπάρχουν 2 αποθήκες και 1 κλίβανος. Ο πύργος είναι λιθόκτιστος εξωτερικά και εσωτερικά στρογγυλός ύψους 10 μ. Βρίσκεται στη νοτιοδυτική άκρη της ομώνυμης νήσου και σε εστιακό ύψος 55 μ.
Τζαμί Κιουτσούκ Χασάν (Γυαλί Τζαμισί)
Είναι το μοναδικό από τα τζαμιά της πόλης των Χανίων που σώζονται σήμερα, το οποίο και ανάγεται στο δεύτερο μισό του 17ου αιώνα. Το τζαμί βρίσκεται στο Ενετικό λιμάνι των Χανίων. Το τέμενος Κιουτσούκ (μικρού) Χασάν ή Γιαλί Τζαμισί (τζαμί του γιαλού) στα Χανιά, όπως επικράτησε να λέγεται, αποτελεί λαμπρό δείγμα ισλαμικής τέχνης της Αναγέννησης.
Ανεγέρθηκε προς τιμήν του πρώτου φρουράρχου των Χανίων Κιουτσούκ Χασάν. Σήμερα, το μνημείο έχει αναπαλαιωθεί πλήρως και λειτουργεί ως χώρος εκδηλώσεων και εκθέσεων κατά τη θερινή κυρίως περίοδο, αποτελώντας ένα από τα χαρακτηριστικά κτίρια του παλιού λιμανιού της πόλης των Χανίων.
Ο ναός βρίσκεται σε περιοχή με ετήσιες καλλιέργιες, ελαιόδεντρα, ενώ κοντά του φύονται κυπαρίσσια.
Ο Άγιος Γεώργιος ο Ψαθάς βρίσκεται στα περίχωρα της Νεάπολης. Στο δρόμο για Βρύσες, δύο στροφές έξω από τη Νεάπολη στα αριστερά υπάρχει ένα μονοπάτι που οδηγεί στο μνημείο. Ο ναός βρίσκεται ανάμεσα σε δέντρα, είναι μονόχωρος καμαροσκέπαστος, πλήρως ανακαινισμένος και έχει βόρεια είσοδο. Για τον Άγιο Γεώργιο γίνεται μνεία από τον Πατσιδιώτη το 1552.
Το κέρας της Αμάλθειας, ένα γλυπτό που έχει κατασκευασθεί από τους ντόπιους, αναγνωρισμένους καλλιτέχνες αδελφούς Σωτηριάδη, έχει στηθεί σε ένα πετρόχτιστο αίθριο παραθίν αλός, έτσι ώστε να έχει φόντο τον κόλπο του Μεραμβέλου και το νησάκι των Αγίων Πάντων.
Ο Άγιος Νικόλαος ( Άγιος όπως συνηθίζεται να αποκαλείται απο τους περισσότερους Κρητικούς), είναι η πρωτεύουσα του Νομού Λασιθίου και βρίσκεται στη βόρεια ακτογραμμή της Κρήτης, στη Δυτική πλευρά του κόλπου του Μεραμβέλλου. Η ονομασία του προήλθε από το βυζαντινό εκκλησάκι που βρίσκεται στον όρμο Αγίου Νικολάου. Παλαιότερη γνωστή ονομασία, Μαντράκι, καθώς υπήρχαν πολλές μάντρες με κατσίκια που ξεχειμώνιαζαν. Άλλη γνωστή ονομασία κι αυτή που ακόμα χρησιμοποιούν οι κάτοικοι των γύρω χωριών, Γιαλός.
Ο Άγιος Νικόλαος είναι έδρα του Δήμου Αγίου Νικολάου. Από το έτος 2000, λόγω του σχεδίου Καποδίστρια, στο Δήμο Αγίου Νικολάου συγχωνεύθηκαν οι κοινότητες Κριτσάς, Ελούντας, Λιμνών, Καλού Χωριού, Βρουχά, Σκινιά, Λούμα, Ζενίων, Έξω Ποτάμων, Κρούστα, Έξω Λακωνίων, Μέσα Λακωνίων και Πρίνας. Από το έτος 2011 κι έπειτα από το νόμο Καλλικράτη , στο δήμο Αγίου Νικολάου συγχωνεύθηκαν ο δήμος Νεαπόλεως και η κοινότητα Βραχασίου.
Η οικονομία της περιοχής βασίζεται στον τουρισμό, στην καλλιέργεια ελιάς και στη μη σταυλισμένη κτηνοτροφία. Οι μόνιμοι κάτοικοι σύμφωνα με την απογραφή του 2001 ήταν 19.593 . Χαρακτηριστικό γνώρισμα της πόλης οι πολλές παραλίες της, οι οποίες κάθε χρόνο πιστοποιούνται για την καθαριότητα και τις παροχές τους.
Αρχαιότητα
Η σημερινή πόλη είναι χτισμένη στη θέση της αρχαίας Λατούς προς Καμάρα, επίνειο της Λατούς Ετέρας (σημαντική ορεινή πόλη των Δωριέων, 3,5 χιλιόμετρα βόρεια της Κριτσάς). Οι δύο πόλεις αποτελούσαν μια διοικητική ενότητα τον 3ο Π.Χ αιώνα , λάτρευαν την ίδια θεότητα, την Ειλειθυία, προστάτιδα των τοκετών κι είχαν ενιαία νομίσματα που από το ένα μέρος εικόνιζαν την Ειλειθυία ή την Άρτεμη κι από το άλλο τον Ερμή με τη λέξη ΛΑΤΙΩΝ. Οι πολίτες της Λατούς προς Καμάρα ονόμαζαν τους εαυτούς τους Καμαρίτες.
Η Λατώ προς Καμάρα, ως λιμάνι, αναπτύχθηκε την περίοδο αυτή πληθυσμιακά και οικονομικά ενώ αντίθετα η Λατώ άρχισε να φθίνει. Από την περίοδο αυτή έχουν ανεβρεθεί αγάλματα, επιγραφές και πολλοί τάφοι στην περιοχή του ποταμού. Τα κτερίσματα των τάφων αρκετά από τα οποία είναι ενδιαφέροντα, εκτίθενται στο αρχαιολογικό Μουσείο.
Την πρώτη Βυζαντινή περίοδο εξακολουθούσε να υπάρχει ως αξιόλογη πόλη , η Επισκοπή Καμάρας , όπως αναφέρεται στο Συνέκδημο από τον Ιεροκλή.
Ενετικοί χρόνοι
Στις αρχές του 13ου αιώνα, ίσως το 1206, κατασκευάστηκε στο ύψωμα όπου σήμερα είναι η νομαρχία ένα φρούριο, πιθανών από το Γενοβέζο Ενρίκο Πεσκατόρε. Το φρούριο ονομάστηκε Μιραμπέλλο και έδωσε το όνομά του στην επαρχία Μιραμπέλου και στον κόλπο. Το φρούριο καταστράφηκε από ισχυρό σεισμό το 1303, αλλά οι Βενετοί το ανακατασκεύασαν. Το 1374 αναφέρεται ως Castro Mirabelli και διέθετε αποθήκη αλατιού από τις αλυκές της Ελούντας, το οποίο στη συνέχεια εξαγόταν στην Ευρώπη. Το φρούριο εγκαταλήφθηκε και έγινε αποθήκη όταν σταμάτησαν οι επαναστάσεις εναντίον των Βενετών.
Το φρούριο Μιραμπέλου καταστράφηκε το 1537 από Τούρκους πειρατές, αλλά ανακατασκευάστηκε σε σχέδιο του Μικέλε Σαμιτσέλι. Γύρω από το φρούριο αναπτύχθηκε οικισμός (βούργος). Στην απογραφή του Καστροφύλακα (Κ97) ο οικισμός αναφέρεται ως Mirabello proprio με 753 κατοίκους, κυρίως ψαράδες. Το 1630 αναφέρεται από το Βασιλικάτα ως Μιράμπελο Καστέλο και ότι στα ελληνικά ο οικισμός λεγόταν Βουλισμένη, από τη λίμνη.
Το 1646, κατά τη διάρκεια του Μεγάλου Κρητικού Πολέμου, ο φρούραρχος Κολονέλο Μπαλντέλα παρέδωσε αμέσως το φρούριο στους Τούρκους που το περικύκλωσαν. Αυτή η πράξη θεωρήθηκε προδοσία και ο Μπαλντέλα κρεμάστηκε. Οι Βενετοί ανακατέλαβαν το φρούριο, αλλά επειδή δεν μπορούσαν να το κρατήσουν στην κατοχή τους το κατέστρεψαν, αφού το φρούριο της Σπιναλόγκας κάλυπτε τις ανάγκες τους.
Το 1671 αναφέρεται στην τουρκική απογραφή ως Nefs Meranblo με 42 χαράτσια, που σημαίνει ότι κατοικούταν. Στην αιγυπτιακή απογραφή του 1834 δεν αναφέρεται και η περιοχή ήταν ακατοίκητη. Όμως το λιμάνι χρησιμοποιούταν για την εξαγωγή προιόντων της επαρχίας όπως χαρούπια. Το 1845 ο Victor Raulin αναφέρει ότι υπήρχαν 4 εκκλησίες ερειπώμενες που χρησιμοποιούνταν ως αποθήκες χαρουπιών.
Σύγχρονος οικισμός
Ο σύγχρονος οικισμός δημιουργήθηκε με την επανάσταση του 1866, από κατοίκους από την Κριτσά και μερικούς από τα Σφακιά. Τα ερείπια του φρουρίου χρησιμοποιούνται ως οικοδομικά υλικά των νέων κτιρίων. Αναφέρεται για πρώτη φορά στην απογραφή του 1881, όταν είχε 87 Χριστιανούς και 8 Τούρκους κατοίκους. Αρχικά ονομαζόταν Μαντράκι αλλά πήρε το όνομα Άγιος Νικόλαος από το μικρό βυζαντινό εκκλησάκι του 9ου αιώνα που βρίσκεται στην χερσόνησο Αμμούδι, περίπου 2 χιλιόμετρα βόρεια της πόλης. Το 1900 ο Άγιος Νικόλαος γίνεται έδρα του δήμου Κριτσάς και το 1904 μετακινήθηκε η έδρα του δήμου Λασιθίου από την Νεάπολη στον Άγιο Νικόλαο.
Το 1928 ο Άγιος Νικόλαος είχε 1.124 κατοίκους και από τότε παρατηρείται συνεχής αύξηση του πληθυσμού: 2.481 (1940), 3.167 (1951), 3.709 (1961), 5.002 (1971), 8.130 (1981). Παράλληλα αναδείχθηκε σε σημαντικό τουριστικό προορισμό.
Σύγχρονος οικισμός
Ο σύγχρονος οικισμός δημιουργήθηκε με την επανάσταση του 1866, από κατοίκους από την Κριτσά και μερικούς από τα Σφακιά. Τα ερείπια του φρουρίου χρησιμοποιούνται ως οικοδομικά υλικά των νέων κτιρίων. Αναφέρεται για πρώτη φορά στην απογραφή του 1881, όταν είχε 87 Χριστιανούς και 8 Τούρκους κατοίκους. Αρχικά ονομαζόταν Μαντράκι αλλά πήρε το όνομα Άγιος Νικόλαος από το μικρό βυζαντινό εκκλησάκι του 9ου αιώνα που βρίσκεται στην χερσόνησο Αμμούδι, περίπου 2 χιλιόμετρα βόρεια της πόλης. Το 1900 ο Άγιος Νικόλαος γίνεται έδρα του δήμου Κριτσάς και το 1904 μετακινήθηκε η έδρα του δήμου Λασιθίου από την Νεάπολη στον Άγιο Νικόλαο.
Το 1928 ο Άγιος Νικόλαος είχε 1.124 κατοίκους και από τότε παρατηρείται συνεχής αύξηση του πληθυσμού: 2.481 (1940), 3.167 (1951), 3.709 (1961), 5.002 (1971), 8.130 (1981). Παράλληλα αναδείχθηκε σε σημαντικό τουριστικό προορισμό.
Η Λίμνη Βουλισμένη
H Λίμνη Βουλισμένη ( 'Λίμνη' για τους Αγιονικολιώτες) είναι μια μικρή λιμνοθάλασσα στο κέντρο της πόλης. Η λίμνη συνδέεται με το λιμάνι της πόλης με ένα κανάλι που ανοίχθηκε το 1870. Πολλοί αρχαίοι μύθοι αναφέρουν τη Λίμνη, οι αρχαιότεροι από τους οποίους θέλουν τις θεές Αθηνά και Άρτεμη να λούζονται σε αυτή. Με τη Λίμνη συνδέονται δύο αστικοί μύθοι, ότι δεν υπάρχει πυθμένας, και ότι η Λίμνη συνδέεται με το ηφαίστειο της Σαντορίνης. Ο τελευταίος μύθος στηρίζεται στο ότι κατά την τελευταία έκρηξη του ηφαιστείου, τα νερά της Λίμνης φούσκωσαν και πλημμύρισαν τις γύρω από αυτήν αποθήκες. Στον πυθμένα της λίμνης υπάρχει πολεμικό υλικό που εγκαταλείφθηκε από τους Γερμανούς στρατιώτες προτού αποχωρήσουν στο τέλος του Δεύτερου Παγκόσμιου Πολέμου.
Αξιοθέατα
Ένα πάρκο με πεύκα και αλμυρίκια πάνω από τη Λίμνη προσφέρει πανοραμική θέα της πόλης. Από το πάρκο αυτό ξεκινά ένα πετρόχτιστο μονοπάτι, ελίσσεται ανάμεσα στα δένδρα και καταλήγει στη Νότια πλευρά της Λίμνης, εκεί όπου δένουν μικρά σκάφη αλιείας.
Η Σπιναλόγκα, οχυρωμένο νησί το οποίο χρησιμοποιήθηκε ως λεπροκομείο. Πλέον κάποια από τα κτίρια και σπίτια της σώζονται ως αρχαιολογικοί χώροι και υπάρχουν τουριστικά γραφεία που μεταφέρουν τους τουρίστες με βάρκα στο νησί από την Ελούντα και εκεί γίνετε η ξενάγηση τους στα συγκεκριμένα σημεία του νησιού που επιτρέπετε η πρόσβαση.
Η Μαρίνα του Δήμου Αγίου Νικολάου όπου διοργανώνονται ιστιοπλοϊκοί αγώνες.
Το κέρας της Αμάλθειας, ένα γλυπτό που έχει κατασκευασθεί από τους ντόπιους, αναγνωρισμένους καλλιτέχνες αδελφούς Σωτηριάδη, έχει στηθεί σε ένα πετρόχτιστο αίθριο παραθίν αλός, έτσι ώστε να έχει φόντο τον κόλπο του Μεραμβέλου και το νησάκι των Αγίων Πάντων.
Η πλατεία Νεάρχου,όπως ονομάζεται η παλαιότερη πλατεία ΚΤΕΛ, είναι σχεδιασμένη με ψηφιδωτά θαλάσσια μοτίβα, από την αρχιτέκτονα Μάρω Δαγιάντη.
Οι σκάλες της πόλης είναι αρκετά ενδιαφέρουσες. Καθώς η πόλη είναι κτισμένη σε λόφους οι σκάλες είναι χαρακτηριστικό γνώρισμα της, με αρκετους αρχιτέκτονες της περιοχής να έχουν σχεδιάσει από μια.
Η Κιτροπλατεία, μια πλατεία με μικρή παραλία, από την οποία ξεκινάει πετρόχτιστος πεζόδρομος που ακολουθεί την ακτογραμμή και καταλήγει στη Μαρίνα. Το όνομά της προέρχεται από το εμπόριο των κίτρων καθώς από αυτήν την παραλία κι εξαιτίας του βάθους της, μπορούσαν να φορτώσουν τα εμπορικά καΐκια προτού ακόμα η πόλη αποκτήσει λιμάνι.
Ο λόφος του Αγίου Χαραλάμπους , δίπλα στην ομώνυμη εκκλησία ένα αλσύλλιο από πεύκα με μια παλιά υδατοδεξαμενή στην οροφή της οποίας φύονται δύο πεύκα. Από το λόφο έχει κανείς πανοραμική θέα της πόλης και του κόλπου.
Τα νησάκια Αγίων Πάντων και Φάρου, είναι ένα παράδειγμα στην Φυσική Ιστορία καθώς ενώ απέχουν ελάχιστα μέτρα το ένα από το άλλο τα είδη της πανίδας και χλωρίδας που φιλοξενούν έχουν εξελιχθεί διαφορετικά Στο νησί των Αγίων Πάντων έχουν μεταφερθεί από τα μέσα του προηγούμενου αιώνα κρητικοί αίγαγροι, τα Κρι Κρι, προκειμένου να διατηρηθεί καθαρό το είδος.
Προσωρινά κλειστά λόγω έργων.
Το Αρχαιολογικό Μουσείο Αγίου Νικολάου δημιουργήθηκε το 1970 με σκοπό να εκθέτει ευρήματα από την ανατολική Κρήτη που μέχρι τότε μεταφέρονταν στο Μουσείο Ηρακλείου. Η έκθεση δεν έχει την οριστική της μορφή, καλύπτει όμως ένα τεράστιο χρονικό διάστημα από τη Νεολιθική Εποχή ως το τέλος της Ελληνορωμαϊκής περιόδου. Ο επισκέπτης μπορεί να παρακολουθήσει τη διαχρονική εξέλιξη της τέχνης στην περιοχή μέσα από αντιπροσωπευτικά δείγματα διαφόρων ρυθμών και εποχών. Μεγαλύτερα και σπουδαιότερα σύνολα αποτελούν τα κτερίσματα από το πρωτομινωικό νεκροταφείο της Αγίας Φωτιάς κοντά στη Σητεία (3.000-2.300 π.Χ.) στην πρώτη αίθουσα και τα ευρήματα από το ανάκτορο των Μαλλίων που έφεραν στο φως οι έρευνες της Γαλλικής Αρχαιολογικής Σχολής, στην τέταρτη αίθουσα. Πιο διάσημο αντικείμενο θεωρείται το σπονδικό αγγείο που έγινε γνωστό ως "η θεά της Μύρτου".
Το κτίριο του Μουσείου είναι ορθογώνιο με οκτώ αίθουσες για τα εκθέματα, που διατάσσονται κυκλικά γύρω από κεντρικό ορθογώνιο και πλακόστρωτο αίθριο. Μπροστά του ανοίγεται αυλή στεγασμένη που οδηγεί στα γραφεία της Υπηρεσίας (πρώην Εφορείο) και στο εργαστήριο συντήρησης από τη μια και σε κήπο που σε σχήμα Π πλαισιώνει το κεντρικό κτίριο. Μπαίνοντας από την κύρια είσοδο του Μουσείου στον προθάλαμο βρίσκεται στα αριστερά το εκδοτήριο εισιτηρίων και πωλητήριο βιβλίων και καρτών με το μικρό δωμάτιο των φυλάκων πίσω του. Δεξιά βρίσκονται οι τουαλέτες.
Μπροστά ανοίγονται οι αίθουσες των εκθεμάτων. Ο επισκέπτης προχωρά προς αριστερά κι ακολουθώντας πορεία φοράς του ρολογιού, παρακολουθεί τα εκθέματα κατά ανασκαφικά σύνολα και κατά χρονολογική σειρά. Στην πρώτη αίθουσα εκτίθενται κτερίσματα που βρέθηκαν το 1971 στο παραθαλάσσιο νεκροταφείο της Αγίας Φωτιάς. Το νεκροταφείο αυτό, το μεγαλύτερο σε αριθμό τάφων της προϊστορικής Κρήτης κι ένα από τα μεγαλύτερα της Ελλάδας, είχε τουλάχιστον 260 τάφους με πάνω από 1.600 αγγεία, μερικά χάλκινα εγχειρίδια και πολλές λεπίδες οψιανού (3.000-2.300 π.Χ.). Τα αγγεία καμωμένα χωρίς τη βοήθεια κεραμεικού τροχού ακολουθούν διάφορα σχήματα και μαρτυρούν τόσο σχέσεις και επιρροές ενδοκρητικές (κυρίως με την κεντρική Κρήτη), όσο και με τις Κυκλάδες. Οι κυκλαδίτικες επιρροές, μάλιστα, είναι τόσο ισχυρές ώστε μπορούμε να μιλήσουμε για Κρητοκυκλαδικό πολιτισμό.
Στη δεύτερη αίθουσα εκτίθεται άλλη περίφημη νεότερη ομάδα κεραμικής από το σημαντικό πρωτομινωικό οικισμό Φούρνου Κορυφή κοντά στο χωριό Μύρτος Ιεράπετρας. Σε αυτή ανήκει το διασημότερο αντικείμενο του Μουσείου "η θεά της Μύρτου". Πρόκειται για έξοχο σπονδικό αγγείο (ΠΜ ΙΙβ περιόδου) με τη μορφή σχηματοποιημένης θεάς με πολύ μικρό κεφάλι πάνω σε ψηλό, λεπτό λαιμό και κωδωνόσχημο σώμα. Με το δεξί χέρι κρατά και παράλληλα με το αριστερό αγκαλιάζει μικρού μεγέθους ραμφόστομη πρόχου, μοναδική έξοδο υγρού από το εσωτερικό του σπονδικού αγγείου.
Στο παρελθόν έχουν φιλοξενηθεί περιοδικές εκθέσεις όπως: "Λασίθι 5.000 χρόνια καλλιτεχνικής έκφρασης: Νίκος Σωτηριάδης, προσωπεία-ειδώλια 1997 μ.Χ.", "Ευρωπαϊκές Ημέρες Πολιτιστικής Κληρονομιάς: Το αθάνατο νερό" κλπ. Στο άμεσο μέλλον οι αίθουσες θα λάβουν την τελική τους μορφή, καθώς προτίθεται να γίνει επανέκθεση των αντικειμένων στα πλαίσια ένταξης του Μουσείου στο Γ' ΚΠΣ από την ΚΔ' Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, στην οποία ανήκει.
Telephone: +30 28410 24943
Συντάκτης
Μαρία Χατζηπαναγιώτη, Αρχαιολόγος
source:http://odysseus.culture.gr/h/1/gh151.jsp?obj_id=3523
Το Αρχαιολογικό Μουσείο Αγίου Νικολάου δημιουργήθηκε το 1970 με σκοπό να εκθέτει ευρήματα από την ανατολική Κρήτη που μέχρι τότε μεταφέρονταν στο Μουσείο Ηρακλείου. Η έκθεση δεν έχει την οριστική της μορφή, καλύπτει όμως ένα τεράστιο χρονικό διάστημα από τη Νεολιθική Εποχή ως το τέλος της Ελληνορωμαϊκής περιόδου. Ο επισκέπτης μπορεί να παρακολουθήσει τη διαχρονική εξέλιξη της τέχνης στην περιοχή μέσα από αντιπροσωπευτικά δείγματα διαφόρων ρυθμών και εποχών. Μεγαλύτερα και σπουδαιότερα σύνολα αποτελούν τα κτερίσματα από το πρωτομινωικό νεκροταφείο της Αγίας Φωτιάς κοντά στη Σητεία (3.000-2.300 π.Χ.) στην πρώτη αίθουσα και τα ευρήματα από το ανάκτορο των Μαλλίων που έφεραν στο φως οι έρευνες της Γαλλικής Αρχαιολογικής Σχολής, στην τέταρτη αίθουσα. Πιο διάσημο αντικείμενο θεωρείται το σπονδικό αγγείο που έγινε γνωστό ως "η θεά της Μύρτου".
Το κτίριο του Μουσείου είναι ορθογώνιο με οκτώ αίθουσες για τα εκθέματα, που διατάσσονται κυκλικά γύρω από κεντρικό ορθογώνιο και πλακόστρωτο αίθριο. Μπροστά του ανοίγεται αυλή στεγασμένη που οδηγεί στα γραφεία της Υπηρεσίας (πρώην Εφορείο) και στο εργαστήριο συντήρησης από τη μια και σε κήπο που σε σχήμα Π πλαισιώνει το κεντρικό κτίριο. Μπαίνοντας από την κύρια είσοδο του Μουσείου στον προθάλαμο βρίσκεται στα αριστερά το εκδοτήριο εισιτηρίων και πωλητήριο βιβλίων και καρτών με το μικρό δωμάτιο των φυλάκων πίσω του. Δεξιά βρίσκονται οι τουαλέτες.
Μπροστά ανοίγονται οι αίθουσες των εκθεμάτων. Ο επισκέπτης προχωρά προς αριστερά κι ακολουθώντας πορεία φοράς του ρολογιού, παρακολουθεί τα εκθέματα κατά ανασκαφικά σύνολα και κατά χρονολογική σειρά. Στην πρώτη αίθουσα εκτίθενται κτερίσματα που βρέθηκαν το 1971 στο παραθαλάσσιο νεκροταφείο της Αγίας Φωτιάς. Το νεκροταφείο αυτό, το μεγαλύτερο σε αριθμό τάφων της προϊστορικής Κρήτης κι ένα από τα μεγαλύτερα της Ελλάδας, είχε τουλάχιστον 260 τάφους με πάνω από 1.600 αγγεία, μερικά χάλκινα εγχειρίδια και πολλές λεπίδες οψιανού (3.000-2.300 π.Χ.). Τα αγγεία καμωμένα χωρίς τη βοήθεια κεραμεικού τροχού ακολουθούν διάφορα σχήματα και μαρτυρούν τόσο σχέσεις και επιρροές ενδοκρητικές (κυρίως με την κεντρική Κρήτη), όσο και με τις Κυκλάδες. Οι κυκλαδίτικες επιρροές, μάλιστα, είναι τόσο ισχυρές ώστε μπορούμε να μιλήσουμε για Κρητοκυκλαδικό πολιτισμό.
Στη δεύτερη αίθουσα εκτίθεται άλλη περίφημη νεότερη ομάδα κεραμικής από το σημαντικό πρωτομινωικό οικισμό Φούρνου Κορυφή κοντά στο χωριό Μύρτος Ιεράπετρας. Σε αυτή ανήκει το διασημότερο αντικείμενο του Μουσείου "η θεά της Μύρτου". Πρόκειται για έξοχο σπονδικό αγγείο (ΠΜ ΙΙβ περιόδου) με τη μορφή σχηματοποιημένης θεάς με πολύ μικρό κεφάλι πάνω σε ψηλό, λεπτό λαιμό και κωδωνόσχημο σώμα. Με το δεξί χέρι κρατά και παράλληλα με το αριστερό αγκαλιάζει μικρού μεγέθους ραμφόστομη πρόχου, μοναδική έξοδο υγρού από το εσωτερικό του σπονδικού αγγείου.
Στο παρελθόν έχουν φιλοξενηθεί περιοδικές εκθέσεις όπως: "Λασίθι 5.000 χρόνια καλλιτεχνικής έκφρασης: Νίκος Σωτηριάδης, προσωπεία-ειδώλια 1997 μ.Χ.", "Ευρωπαϊκές Ημέρες Πολιτιστικής Κληρονομιάς: Το αθάνατο νερό" κλπ. Στο άμεσο μέλλον οι αίθουσες θα λάβουν την τελική τους μορφή, καθώς προτίθεται να γίνει επανέκθεση των αντικειμένων στα πλαίσια ένταξης του Μουσείου στο Γ' ΚΠΣ από την ΚΔ' Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, στην οποία ανήκει.
Telephone: +30 28410 24943
Συντάκτης
Μαρία Χατζηπαναγιώτη, Αρχαιολόγος
source:http://odysseus.culture.gr/h/1/gh151.jsp?obj_id=3523
Σύνδεση με
Facebook