Νομός: Λασιθίου
Διεύθυνση:
Τηλέφωνο:
Μοναστήρι Αγίου Γεωργίου Βραχασώτη
Η μονή του Αγίου Γεωργίου Βραχασώτη φαίνεται πως ιδρύθηκε στη Β Βυζαντινή περίοδο, άκμασε την περίοδο της Βενετοκρατίας οπότε και ο ηγούμενος εκλεγόταν από τον άρχοντα των Βενετών στη Κρήτη (Παπαδάκη 1986, 115), ενώ τα χρόνια της Οθωμανικής Κυριαρχίας συμμετείχε ενεργά στις επαναστάσεις κατά των Τούρκων. Σήμερα δεν κατοικείται, αλλά από το μοναστηριακό συγκρότημα σώζονται τμηματικά ή έχουν αναστηλωθεί, εκτός από το καθολικό, η τράπεζα (χώρος εστίασης), ορισμένα κελιά, το ελαιοτριβείο, ένας φούρνος και άλλα κτίσματα. Ο ναός είναι δίκλιτος, θολοσκεπής και στο βόρειο κλίτος του φέρει τοιχογραφίες που χρονολογούνται στο 14ο - 15ο αιώνα (Πλατάκης 1972, 116). Η είσοδος ανοίγεται στο νότιο κλίτος, που κτίστηκε δεύτερο, και στο υπέρθυρό της φέρει επιγραφή με τη χρονολογία 1592 (Gerola IV 1936, 520). Ακόμα, στο προσαρτημένο τριώροφο κωδωνοστάσιο υπάρχει ανάγλυφο έμβλημα με τη χρονολογία 1558 (Gerola IV 1936, 518).
Μέρη κοντινά με Μοναστήρι Αγίου Γεωργίου Βραχασώτη
Το Βραχάσι είναι κτισμένο αμφιθεατρικά στη νότια πλαγιά του βουνού Ανάβλοχος (υψ. 625 μ) σε υψόμετρο 360 μ, στο ύψος του 46ου χιλιομέτρου της εθνικής οδού Ηρακλείου - Αγ. Νικολάου.
Από τον Κ. Άμαντο (Ε.Ε.Κ.Σ, Γ΄ σ. 225) το τοπωνύμιο Βραχάσι είναι υποκοριστικό του βράχος. Αλλά μάλλον προέρχεται από αρχαιότερο τοπωνύμιο βραχάς = τόπος με βράχους κατά τα Πλατανιά, Πρινιάς, κ.λπ.
Λόγω της θέσης του υπήρξε κατά τις επαναστάσεις το θέατρο πολλών συγκρούσεων. Είναι γενέτειρα του Κωνσταντίνου Σφακιανάκη, οπλαρχηγού των ανατολικών επαρχιών της Κρήτης κατά την επανάσταση του 1866 καθώς και του Ιωάννη Σφακιανάκη, ιατρού και πολιτικού, επικεφαλής της πρώτης Εκτελεστικής Επιτροπής της Κρητικής Πολιτείας. Υπήρξε έδρα του ομώνυμου Δήμου από το 1878 έως το 1925. Από το 1925 μέχρι το 1998 υπήρξε Κοινότητα με τους οικισμούς Σίσι, Επάνω Σίσι, Καρτσινιανός, Πύργος, Αγία Βαρβάρα.Από το 1998 έως το 2006 εντάχθηκε στο Δήμο Νεάπολης, αλλά χάρη στον αγώνα των κατοίκων της περιοχής από το 2006 αποτελεί και πάλι Κοινότητα μαζί με τους οικισμούς της πρώην Κοινότητας Μιλάτου.