Στο 10° χιλιόμετρο του αμαξωτού που συνδέει την Ιεράπετρα με τα Φέρμα και σε διακλάδωση προς τα αριστερά μήκους 2 χιλιομέτρων βρίσκεται η Μονή της Παναγίας Παπλινού που σήμερα ανήκει στην ενορία Βαϊνιάς. Τιμάται στην Κοίμηση της Θεοτόκου και το νότιο κλίτος (που χτίστηκε τελευταία) στον Αγ. Φανούριο (1956). Κάποτε λειτουργούσε ως γυναικεία μονή, την ιστορία της οποίας διέσωσε η παράδοση σχετικά με τη βίαιη καταστροφή της που έγινε το 1823.

Σήμερα σώζεται μόνο το καθολικό της Μονής, ενώ μερικά χαλάσματα τριγύρω συμπληρώνουν τη φτωχική μα επιβλητική εικόνα της άλλοτε ποτέ «λαμπρώς διαλαμψάσης» μονής Παπλινού. Εδώ κάθε χρόνο τις 15 μέρες του Δεκαπενταύγουστου τελούνται καθημερινά οι ιερές ακολουθίες, με αποκορύφωμα τη γιορτή της Μεγαλόχαρης στις 15 Αυγούστου. Η χάρη της συγκεντρώνει τους πιστούς, που ξαναζωντανεύουν, έστω για λίγο, τη μονή, έτσι για να μη χαθεί τελείως η μνήμη της, η θύμησή της.

Η Μονή της Παναγίας Παπλινού τιμάται στην κοίμηση της Θεοτόκου. Αναφέρεται ως Μονή το έτος 1581 σε συμβολαιογραφική πράξη του νοτάριου Κωνσταντίνου Μελισσηνού, όταν ο Καισάριος Μουδάτσος δώρισε γη στο μοναχό Μητροφάνη που μόναζε στη Μονή.

Κατά την περίοδο της τουρκοκρατίας λειτουργούσε ως γυναικεία Μονή.

Την άνοιξη του 1823 η Μονή δέχθηκε τη βάρβαρη επίθεση του περιβόητου για τη σκληρότητα του γενίτσαρου Μεχμέτ Πιλαβά από το Χουμεριάκο Μεραμβέλλου, γνωστού ως Πιλαβομεχμέτη. Αφού κατάφερε να δραπετεύσει από το φρούριο Καλές της Ιεράπετρας, όπου είχε φυλακιστεί για τις βάναυσες πράξεις του απ' τους ομοεθνείς του, επιτέθηκε μαζί με τη συμμορία του στη Μονή, βίασαν και κακοποίησαν ατιμωτικά τις μοναχές και και τις έσφαξαν κόβοντας τους μαστούς τους. Στη συνέχεια άρπαξαν όλη την κινητή περιουσία της Μονής και κατέφυγαν στο Κουφονήσι για να κρυφτούν. Το αποτρόποαιο αυτό έγκλημα του Μεχμέτ Πιλαβά και ο μαρτυρικός θάνατος των καλογραιών της Μονής Παπλινού σήμαναν την ερήμωση της Μονής, η οποία για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα έπαψε να λειτουργεί. Σύμφωνα με μια επιγραφή, η πρώτη σοβαρή προσπάθεια ανακαίνισης της Μονής μετά τη σφαγή έγινε το 1843. Κατά την τελευταία περίοδο της Τουρκοκρατίας η Μονή Παπλινού λειτούργησε ως μετόχι της Ιεράς Μονής Ακρωτηριανής Τοπλού με ένα μοναχό. Το 1900 η Μονή κρίθηκε διαλυτέα και περιήλθε στην Ενορία Βαινιάς.

Σήμερα σώζεται το καθολικό της Μονής, ένας μονόχωρος καμαροσκεπής ναός, ο οποίος ανακαινίστηκε τα τελευταία χρόνια. Επίσης διατηρούνται ελάχιστα κτίσματα του τέλους του 190υ αιώνα, που αποτελούσαν κελλιά μοναχών, και νεότερες πρόχειρες κατοικίες για τη διαμονή των πιστών που συρρέουν στο χώρο της Μονής για να συμμετάσχουν στις ιερές ακολουθίες της περιόδου του Δεκαπενταυγούστου.

Τη δεκαετία του 1970 στον υπάρχοντα ναό προστέθηκε και δεύτερος μονόχωρος καμαροσκεπής ναός αφιερωμένος στη μνήμη του Αγίου μεγαλομάρτυρος Φανουρίου του νεοφανούς.