Ιερά Μονή Αναστάσεως του Κυρίου και Άξιον Εστί

4ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΙΕΡΑΠΕΤΡΑΣ

Το Κεντρί είναι χωριό του Δήμου Ιεράπετρας. Είναι αμφιθεατρικά κτισμένο πάνω σε λόφο ύψους 50m από την επιφάνεια της θάλασσας, στο κέντρο του γεραπετρίτικου κάμπου και απέχει 3 km από την πόλη.

Ιστορικές πήγες για το Κεντρί έχουμε από το 1369. Το πρώτο όνομα του χωριού ήταν Κατσογιάννη, μετά Κεδρί από τον παραρρέοντα Κέδριο ποταμό, επί τουρκοκρατίας Κέντρι και από το 1930 μέχρι σήμερα ονομάζεται Κεντρί.

Το Κεντρί συγκαταλέγεται μεταξύ των τεσσάρων μεγαλύτερων αγγειοπλαστικών κέντρων της Κρήτης των τελευταίων 100 χρόνων. Ήταν το γνωστό χωριό των σταμνάδων. Μέχρι τα μέσα του 20ού αιώνα λειτούργησαν είκοσι περίπου αγγειοπλαστεία, τα οποία απασχολούσαν σχεδόν τις μισές οικογένειες του χωριού. Στη περίοδο 1950-1970 υπήρξε άνθιση της αγγειοπλαστι¬κής παραγωγής. Τη δεκαετία του 1970, οι αγγειοπλάστες εγκατέλειψαν την εργασία τους, εξαιτίας της εμφάνισης των φθηνών και άθραυστων αλουμινένιων ή πλαστικών σκευών.

Σήμερα στο χωριό το επάγγελμα του αγγειοπλάστη έχει εκλείψει και τα κεντριανά σταμνιά ανήκουν πια στην ιστορία. Οι κάτοικοι ασχολούνται κυρίως με την γεωργία και ιδιαίτερα με θερμοκηπιακές καλλιέργειες. Το χωριό διατηρεί τα στενά δρομάκια του και μολονότι έχει ανακαινισθεί με την ανοικοδόμηση πολλών νέων σπιτιών, υπάρχει η αίσθηση του παλιού γραφικού οικισμού με την μικρή πλατεία, τα καφενεία της και τις ασβεστομένες γειτονιές του.

Ο επισκέπτης μπορεί να κάνει την βόλτα του στα σοκάκια, να επισκεφθεί τις μικρές εκκλησίες του προηγούμενου αιώνα, να πιεί τον καφέ του ή τη ρακή με τους νόστιμους σπιτικούς μεζέδες στα καφενεία της πλατείας, να συμμετάσχει στο πανηγύρια της Αγίας Τριάδας, Αγίας Παρασκευής ακόμη να επισκεφθεί το Δημοτικό Σχολείο του χωριού που είναι κτισμένο από το 1929 στην κορυφή του λόφου, στον ¨Καλέ¨, όπως αποκαλείται. Η θέα από κει είναι εντυπωσιακή. Προβάλει πανοραμικά ο κάμπος της Ιεράπετρας με τα χωριά του, στα νότια η πόλη της Ιεράπετρας και στο βάθος η απεραντοσύνη του Λιβυκού πελάγους που διακόπτεται από την όμορφη πινελιά του νησιού της Χρυσής.
Στα δυτικά διακρίνεται η εκκλησία του Αγίου Δημητρίου όπου εκεί γύρω μέχρι τις αρχές του προηγούμενου αιώνα επιβίωναν οι λεπροί του Ν. Λασιθίου, πριν μεταφερθούν στη Σπιναλόγκα. Ο Μορφωτικός Σύλλογος του χωριού, που χρόνια τώρα δραστηριοποιείται με στόχο την προώθηση του Πολιτισμού και τον εξωραϊσμό του χωριού, έχει θέσει ως νέο στόχο την προβολή αλλά και την αναβίωση της αγγειοπλαστικής παράδοσης του Κεντριού.

ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΚΕΝΤΡΙΟΥ