Παλιός Ανεμόμυλος

Η Μίλατος είναι ένα παραδοσιακό χωριό της Κρήτης ανατολικά της ευρύτερης τουριστικής περιοχής Σισίου - Μαλλίων - Χερσονήσου. Απέχει 40 χλμ. από τον διεθνή αερολιμένα Ηρακλείου.
Η παραλία Μιλάτου αποτελεί ένα όμορφο ψαροχώρι με γραφικά ταβερνάκια που προσφέρουν στους επισκέπτες την καθημερινή σοδειά από τα ψαροκάϊκα. Ομορφες ακρογιαλιές και πολλά φυσικά τοπία ικανοποιούν τον επισκέπτη που επιζητά δύσκολους συνδυασμούς βουνού - θάλασσας.
Σύμφωνα με την απογραφή του 2001, στη Μίλατο και στην παραλία μένουν 407 μόνιμοι κάτοικοι, οι περισσότεροι από τους οποίους το καλοκαίρι ασχολούνται με τον τουρισμό και την αλιεία και τον Χειμώνα με την ελαιοκομία, αφού στη Μίλατο παράγονται περισσότεροι από 100 τόνους ελαιόλαδο ετησίως.

Αρχαιολογικά στοιχεία

Η Μίλατος ή Μίλητος είναι γνωστή και από τον Όμηρο (Ιλ. Β 647), ο οποίος την αναφέρει μεταξύ των επτά πόλεων, οι οποίες πήραν μέρος στην εκστρατεία της Τροίας με τους Ιδομενέα και Μηριόνη. Πρώτος οικιστής της αναφέρεται ο Σαρπηδών, αδελφός του Μίνωα, και κατά τον Απολλόδωρο (3,1,2) ιδρύθηκε από τον Μίλητο, τον γιο του Απόλλωνος και της Αρείας και εγγονό του Κλεόχου. Η ίδια η πόλη υπήρξε μητρόπολη της ιωνικής Μιλήτου. Η Μίλατος (δωρική μετονομασία της Μιλήτου) άκμασε από τους κλασικούς ως τους ελληνιστικούς χρόνους, όποτε καταστράφηκε από τους Λυκτίους (200 περίπου π.Χ.), (Στράβων β’, 10, σελ. 479). Στην περιοχή της πάντως έχουν ανακαλυφθεί αντικείμενα μινωικής τέχνης, καθώς και μυκηναϊκοί τάφοι και δοχεία μυκηναϊκού ρυθμού, στοιχεία που υποδηλώνουν και προϊστορικό παρελθόν. Η αρχαία πόλη φαίνεται ότι βρισκόταν στο σημερινό λόφο Καστέλλο. Την πόλη μνημονεύει επίσης ο Στράβων (β’, 12, σ.570), ο Παυσανίας (Φωκ. Κ.30) και άλλοι. Η Μίλατος ήταν πατρίδα του Πινδάρεω, ο οποίος, κατά τη μυθολογία, έκλεψε το σκύλο του Δία και τον παρέδωσε στον Τάνταλο. Ο Δίας σκότωσε τον Πινδάρεω και τη γυναίκα του και άφησε ορφανές τις τρείς κόρες τους, την Αηδόνα, την Κλεοθήρα και τη Μερόπη, αγάμους, τις οποίες ανάθρεψε η Αφροδίτη. Η Ήρα τους έδωσε τη φρόνηση και το κάλλος, η Άρτεμις το ανάστημα του σώματος και η Αθηνά εδίδαξε σε αυτές τα γυναικεία έργα. Όταν η Αφροδίτη πήγε στον ουρανό να ξητήσει από το Δία ευτυχισμένο γάμο για τις προστατευόμενές της, οι Αρπύιες άρπαξαν τις παρθένους κόρες του Πινδάρεω και τις παρέδωσαν στις Ερινύες για να τις έχουν σκλάβες.