Εκκλησία

Το σπήλαιο Γερανίου βρίσκεται 7 χιλιόμετρα δυτικά του Ρεθύμνου, στη βόρεια ακτή της Κρήτης, στην περιοχή "Κυανή Ακτή". 
Το σπήλαιο ανακαλύφθηκε τυχαία το 1969 κατά τη διάρκεια κατασκευής της νέας εθνικής οδού. Η σημερινή είσοδός του δεν είναι η αρχική, αλλά ανοίχθηκε από τα εκρητικά που χρησιμοποιήθηκαν για τη διάνοιξη της οδού.
Η αρχική είσοδος εντοπίστηκε κατά τη διάρκεια της ανασκαφής. Είχε κλειστεί από βράχους πριν από το τέλος της ύστερης Νεολιθικής περιόδου.

Γι΄αυτό το λόγο, αντίθετα με άλλα σπήλαια στην Κρήτη, η τελική και η μεταβατική Νεολιθική περίοδος, όπως και η Μινωική, δεν αντιπροσωπεύονται. Το τελευταίο γεγονός μας δίνει ένα terminus post quem για τη χρήση του.
Επειδή το σπήλαιο ήταν σφραγισμένο, η στρωματογραφία της πρώιμης Νεολιθικής ΙΙ, της μέσης Νεολιθικής και της ύστερης Νεολιθικής περιόδου ήταν εξαιρετικές. 
Η έκταση που καλύπτει το σπήλαιο είναι 1200 τ.μ. και έχει χωριστεί σε έξι θαλάμους. Οι πέντε θάλαμοι είναι διαδοχικοί κατά μήκος και χωρίζονται από μεγάλους σταλακτίτες και σταλαγμίτες. Ο έκτος θάλαμος είναι παράλληλος του πρώτου προς τα αριστερά. Σ΄αυτόν υπήρχε η φυσική είσοδος του σπηλαίου. 
Κατά την ανασκαφή βρέθηκαν εστίες και από τις τρεις περιόδους, που περιβάλλονταν από αγγεία, εργαλεία και οστά ζώων. Υπήρχαν επίσης άφθονα όστρεα. Στο άλλο άκρο του σπηλαίου βρέθηκαν οι σκελετοί τριών ανθρώπων, οι οποίοι προφανώς παγιδεύτηκαν και πέθαναν από ασφυξία. Το σπήλαιο είχε χρησιμοποιηθεί ως κατοικία μόνο σποραδικά κατά τη διάρκεια του έτους, πιθανώς σε συνδυασμό με την καλλιέργεια, την κτηνοτροφία και ίσως την αλιεία. Η εργασία επεκτεινόταν επίσης στην παραγωγή λίθινων και οστέινων εργαλείων.
Αυτά τα εργαλεία αναγνωρίστηκαν ως προερχόμενα κυρίως από οστά λαγού, κουνελιού, χοίρου και κατσίκας.