Νομός: Λασιθίου



Μονή Καψά
Ιερά Μονή Καψά
Η Μονή Καψά βρίσκεται στο ΝΑ άκρο της Κρήτης, στη δυτική πλευρά της εξόδου του φαραγγιού των Περβολακίων προς τη θάλασσα. Αν και η εποχή ίδρυσής της μας είναι άγνωστη, η ύπαρξη τοιχογραφικού διακόσμου, πιθανό του 13ου-14ου αι., στο κλίτος του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου, καθώς και τα χαράγματα που καλύπτουν μία μακρά περίοδο, το παλαιότερο από το 1512, έως και τον 18ο αι. το νεότερο, δίνουν ασφαλή στοιχεία για μία πρώιμη χρονολόγηση του μνημείου. Η ύπαρξη μίας μικρής τουλάχιστον μονής αποδεικνύεται επίσης από μαρτυρίες, σύμφωνα με τις οποίες κατά την επανίδρυσή της στα μέσα του 19ου αι. υπήρχαν δίπλα στον ναό δύο ερειπωμένα κελλιά. Η σύγχρονη ιστορία της μονής συνδέεται άρρηκτα με τον Ιωάννη Βιτσέντζο ή Γεροντογιάννη ο οποίος το 1844 αποφάσισε να μονάσει στον χώρο, αρχικά ζώντας ως ασκητής σε παρακείμενη σπηλιά για 17 χρόνια και αργότερα επισκευάζοντας τα υφιστάμενα κελλιά. Η αγιότητα του βίου και η φήμη του προσέλκυσαν και άλλους ασκητές, με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί μία μοναστική κοινότητα και να κατασκευαστούν επιπλέον κτίσματα. Μετά την κοίμηση του Γεροντογιάννη, ηγούμενος της μονής ανέλαβε το 1866, ο εγγονός του Ιωσήφ Γεροντάκης, ο οποίος συνέχισε το οικοδομικό έργο του προκατόχου του, όπως διαπιστώνεται και από την επιγραφή στην είσοδο του καθολικού, του 1882, που αναφέρει τόσο τον πρώτο κτήτορα, τον Γεροντογιάννη, όσο και τον Ιωσήφ. Το κτηριακό συγκρότημα της μονής αναπτύσσεται κλιμακωτά, λόγω του επικλινούς εδάφους της απότομης πλαγιάς, με επίκεντρο τον σπηλαιώδη ναό του Αγίου Ιωάννη, ο οποίος εξωτερικά διαμορφώνεται ως δίκλιτος καμαροσκεπής. Εσωτερικά, στη ΝΔ γωνία του, βρίσκεται ο τάφος του Γεροντογιάννη, ο οποίος το έτος 2004 κατατάχτηκε επίσημα στο αγιολόγιο της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Στον ναό διασώζονται εξαιρετικές εικόνες της Κρητικής Σχολής, όπως η Παναγία Βρεφοκρατούσα, στον τύπο της Δεξιοκρατούσας, των αρχών του 15ου αι., και ο άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος του 16ου αι.
Μέρη κοντινά με Μονή Καψά

ΠΕΡΒΟΛΑΚΙΑ
Σύμφωνα με την παράδοση του χωριού ,οι κάτοικοι του έμεναν αρχικά στην περιοχή της μονής Τοπλού που έφερε την ονομασία Περβολάκια. Δεν γνωρίζουμε τον λόγο της μετακίνησης των κατοίκων αυτών προς τα σημερινά Περβολάκια αν και έχουν καταγραφεί δυό απόψεις για το θέμα .Η πρώτη κάνει λόγο για μετακίνηση των κατοίκων του χωριού λόγω των τουρκικών πειρατικών επιδρομών στα παράλια όπου βρίσκονταν τα Περβολάκια ,και η δεύτερη που διέσωσε η παράδοση και αναφέρεται σε αναγκαστική μετακίνηση των κατοίκων προς τα ενδότερα ,συγκεκριμένα <<…όταν Τούρκος διοικητής της περιοχής φιλοξενήθηκε από τους μοναχούς της μονής Τοπλού για να τους ευχαριστήσει διέταξε να δωριθούν κτήματα της περιοχής στη μονή .Οι εκτάσεις αυτές απαλλοτριώθηκαν και οι κάτοικοι μεταφέρθηκαν σε άλλες περιοχές .Ενα μέρος αυτών των κατοίκων ήρθαν στα σημερινά Περβολάκια .. >> (2) .Εικάζεται ότι τρείς οικογένειες ήρθαν στην περιοχή των σημερινών Περβολακίων .Μιά από αυτές εγκαταστάθηκε στα σημερινά Άνω Περβολάκια ,η δεύτερη στα Κάτω Περβολάκια και η τρίτη στον Πέζουλα. . Εκτός από αυτή την άποψη υπάρχει και μια άλλη λίγο διαφορετική .Συγκεκριμένα . Η αρχική εγκατάσταση των διωγμένων κατοίκων από την περιοχή της μονής Τοπλού ήταν η περιοχή που βρίσκετε η εκκλησία του Αγίου Νικολάου. Στην συνέχεια εγκαταστάθηκαν στα σημερινά Κάτω Περβολάκια ενώ στον Πέζουλα υπήρχαν κάτοικοι πρίν ακόμη έρθουν οι διωγμένοι από την περιοχή της Μονής Τοπλού οι οποίοι ήρθαν σε σύγκρουση με τους καινούργιους κατοίκους. (πηγή : http://pervolakia.blogspot.com )

The beaches are located in one of the most rugged areas of eastern Crete. Kalo Nero is a small village at the outlet of a small, but inaccessible, rocky canyon. You will see the church of Panagia, an old chapel built at 1865, around which the inhabitants of the mountainous village Pervolakia built buildings to stay, when they brought their cattle to graze here.
The church was built on the remains of an older chapel, owned by Kapsa Monastery, which was built in 1461. There are several springs with fresh water, hence the name Kalo Nero (i.e. Good Water), which is very strange for such an arid region. Here, you will find three remote and small beaches that are ideal for swimming away from the crowds.


The area is full with small coves with small quiet beaches, too far from busy centres. Some of the coves are very easily accessible, because the road passes just next to them.
The first easy finding beach you meet driving some 2km from Kapsa is called West Kalami and is named after the reeds (kalami in greek) that are next to it. It is a nice pebbly beach, perfect for seclusion with a spring with fresh water on the beach! There are no tall trees on the beach, but there is a big cave offering natural shade to its visitors, all day round. In order to locate that, you should note that the beach is located directly below the chapel of Agii Saranda. The beach is surrounded by high rocks, thus accessing it from the road is quite tough, but still possible.

Ο Captain T.A.B Spratt περιηγήθηκε την περιοχή γύρω από την μονή Καψά το 1851-59 και για την περιοχή του Καλού Νερού αναφέρει <<…Η κοιλάδα της Δάφνης προχωρά νότια και οι χείμαρροί της χύνονται τον χειμώνα στο Λιβυκό πέλαγος σε ένα μέρος πού λέγεται Καλό Νερό πού η ονομασία του οφείλεται περισσότερο στίς ιατρικές του ιδιότητες παρά στην χρήση του ως πόσιμο2 ..>>.Προφανώς ο T.A.B Spratt αναφέρεται στην πηγή << Βλυχάδα >> με γλυφό νερό που είναι καθαρτικό και βρίσκεται δυτικά από το τωρινό χωριό Καλό Νερό.
Σε αυτή λοιπόν την περιοχή ιδιαίτερα γύρω από την Παναγία του Καλού Νερού. οι κάτοικοι των Περβολακίων δημιουργούν πρόχειρα καταλύματα για στέγαση όταν έφερναν τα κοπάδια τους από τα Περβολάκια. Σαν οικιστική μονάδα το Καλό Νερό αναπτύσσεται μετά το 1980, ενώ ακόμη και τώρα δεν έχει αναπτυχθεί τουριστικά όπως οι γύρω περιοχές.

The area is full with small coves with small quiet beaches, too far from busy centres. Some of the coves are very easily accessible, because the road passes just next to them.
The first easy finding beach you meet driving some 2km from Kapsa is called West Kalami and is named after the reeds (kalami in greek) that are next to it. It is a nice pebbly beach, perfect for seclusion with a spring with fresh water on the beach! There are no tall trees on the beach, but there is a big cave offering natural shade to its visitors, all day round. In order to locate that, you should note that the beach is located directly below the chapel of Agii Saranda. The beach is surrounded by high rocks, thus accessing it from the road is quite tough, but still possible.

The beaches are located in one of the most rugged areas of eastern Crete. Kalo Nero is a small village at the outlet of a small, but inaccessible, rocky canyon. You will see the church of Panagia, an old chapel built at 1865, around which the inhabitants of the mountainous village Pervolakia built buildings to stay, when they brought their cattle to graze here.
The church was built on the remains of an older chapel, owned by Kapsa Monastery, which was built in 1461. There are several springs with fresh water, hence the name Kalo Nero (i.e. Good Water), which is very strange for such an arid region. Here, you will find three remote and small beaches that are ideal for swimming away from the crowds.

The beaches are located in one of the most rugged areas of eastern Crete. Kalo Nero is a small village at the outlet of a small, but inaccessible, rocky canyon. You will see the church of Panagia, an old chapel built at 1865, around which the inhabitants of the mountainous village Pervolakia built buildings to stay, when they brought their cattle to graze here.
The church was built on the remains of an older chapel, owned by Kapsa Monastery, which was built in 1461. There are several springs with fresh water, hence the name Kalo Nero (i.e. Good Water), which is very strange for such an arid region. Here, you will find three remote and small beaches that are ideal for swimming away from the crowds.

The isolated and peaceful beach is situated at a distance of 68 kilometers far from Aghios Nicolaos at the Northeast, 33 kilometers eastern to Ierapetra and 10 kilometers eastern to the tourist resort of Makrygialos. In fact, it is not a continuous beach, but a series of small coves with pebbles. Apart from swimming and relaxing, it is worth visiting the Monastery and the gorge, whose exit is behind it.
Not organised at all, as it also happens with the rest of the beaches up to the tourist resort of Goudouras, the beach is ideal for a relaxing swim in a crystal clear cool sea, without any facilities.

The area is full with small coves with small quiet beaches, too far from busy centres. Some of the coves are very easily accessible, because the road passes just next to them.
The first easy finding beach you meet driving some 2km from Kapsa is called West Kalami and is named after the reeds (kalami in greek) that are next to it. It is a nice pebbly beach, perfect for seclusion with a spring with fresh water on the beach! There are no tall trees on the beach, but there is a big cave offering natural shade to its visitors, all day round. In order to locate that, you should note that the beach is located directly below the chapel of Agii Saranda. The beach is surrounded by high rocks, thus accessing it from the road is quite tough, but still possible.

Η Παναγία του Καλού Νερού ανεγέρθη το 1881απο τον ηγούμενο της μονής Καψά Γεροντάκη Ιωσήφ εγγονό του οσίου Ιωσήφ (Γεροντογιάννη) και λειτούργησε ως μετόχι της μονής Καψά.
Ο ναός κτίσθηκε πάνω σε παλιό μονυδρίο της Παναγιάς, ενώ όπως αναφέρει ο Ν.Ι.Παπαδάκης << .. παρά το μονύδριον εὑρίσκεται ὡς λέγουσι ὑπόγειον σπήλαιον, χρησιμοποιηθέν ποτέ ὡς κατοικία ἀσκητού ..>>
Στην εκκλησία υπάρχουν χαράγματα με τη χρονολογία 1461 καθώς και 1674.
Ο Ν.Ι.Παπαδάκης το 1933 συγκεκριμένα γράφει <<....Κεχαραγμένη όμοίως επί τοιχογραφίας του Ναοῦ ,τοῦ μικρόν πρός δυσμάς ἀπέχοντος ετέρου Μονυδρίου ἤ Καλοῦ-Νεροῦ ὑπάρχει ἡ χρονολογία 1461. Αἱ χρονολογίαι αύται ἀποδεικνύουσι πρῶτον μέν ὅτι πρός ὑπ αὐτήν ἐμφαινομένου χρόνου εἶχον ἱδρυθή τά δύο ταῦτα μοναστήρια, έπειτα δε ότι κατά τόν χρόνον τούτον ήσαν έρημα Μοναχῶν, διότι μόνον εις ναούς ερημικούς, εκτάκτως υπό προσκυνητῶν επισκεπτομένους, συνηθίζετο (καί συνηθίζεται) νά χαράττωνονται έπί τοῦ τοίχου ονόματα καί χρονολογίαι…>>

Η Παναγία που καταγράφεται στην απογραφή των ορθόδοξων εκκλησιών του 1637 στο μετόχι της Ετιάς Περβολάκια, ταυτίζεται με τον ριζικά ανακαινισμένο ναό της Κοίμησης της Θεοτόκου που βρίσκεται στη βορειανατολική άκρη του οικισμού Κάτω Περβολάκια. Πρόκειται για μονόχωρο θολοσκεπή ναό με ελαφρά σκάρπα περιμετρικά στην κατώτατη ζώνη της τοιχοποιίας του. Η μεγάλη ημικυκλική άψιδα του φέρει μικρό μονόλοβο αγιοθύριδο, ενώ πάνω από αυτή υπάρχει κυκλικός φεγγίτης. Στη νότια όψη ανοίγεται η είσοδος του ναού καθώς και ένα δίλοβο παράθυρο. Στην ίδια πλευρά, ανατολικότερα, υπάρχει ενσωματωμένο στο κτίσμα κωδωνοστάστιο με ελαφρώς προεξέχουσα της κάτοψης, τετράγωνη βάση. Οι νεωτερικές επεμβάσεις που έχουν γίνει στο μνημείο, ανάμεσα στις οποίες και η ανακεράμωσή του, έχουν αλλοιώσει σημαντικά το χαρακτήρα του.
http://www.medieval-etia-pafos.gr